Khi những đợt gió lạnh đầu mùa tràn về, không gì tuyệt vời hơn một bát canh nóng hổi, thơm lừng để xua tan cái giá lạnh và bồi bổ cơ thể. Các món canh không chỉ cung cấp đủ năng lượng mà còn là nguồn dưỡng chất dồi dào, giúp tăng cường sức đề kháng, đặc biệt quan trọng trong thời điểm giao mùa. Trong bài viết này, amthucdocdao.com sẽ hướng dẫn bạn chi tiết cách nấu canh ngon mùa đông, từ những công thức truyền thống đến các biến tấu độc đáo, đảm bảo mang đến những bữa ăn ấm áp, bổ dưỡng cho cả gia đình bạn.
Tại Sao Canh Lại Là Món Ăn Không Thể Thiếu Trong Mùa Đông?
Canh đóng vai trò trung tâm trong mâm cơm Việt, đặc biệt là vào mùa đông. Lý do không chỉ nằm ở hương vị thơm ngon mà còn ở giá trị dinh dưỡng và khả năng làm ấm cơ thể hiệu quả. Một bát canh nóng có thể làm dịu cổ họng, cung cấp nước và khoáng chất, đồng thời kích thích vị giác, giúp bữa ăn trở nên tròn vị hơn. Đây là cách nấu canh ngon mùa đông mà mọi gia đình đều nên áp dụng để duy trì sức khỏe.
Lợi ích sức khỏe từ các món canh mùa đông
Mùa đông là thời điểm hệ miễn dịch dễ bị suy yếu do thời tiết khắc nghiệt, tạo điều kiện cho các bệnh cảm cúm, ho, sổ mũi phát triển. Các món canh được chế biến từ nhiều loại rau củ, thịt cá tươi ngon, giàu vitamin và khoáng chất, đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường đề kháng. Ví dụ, các loại rau màu xanh đậm như cải thảo, cải bó xôi cung cấp vitamin C, vitamin K, chất xơ dồi dào. Thịt, cá, hải sản như hàu lại là nguồn protein, kẽm, omega-3 tuyệt vời, hỗ trợ chức năng miễn dịch và sức khỏe tim mạch. Việc kết hợp đa dạng nguyên liệu trong canh giúp cơ thể hấp thu tối đa dưỡng chất, giữ ấm từ bên trong.
Nguồn nguyên liệu phong phú, dễ tìm
Mùa đông cũng là mùa của nhiều loại rau củ đặc trưng, mang lại hương vị đặc biệt cho các món canh. Cải thảo, củ cải trắng, cà rốt, khoai tây, nấm các loại… đều là những nguyên liệu phổ biến, dễ tìm mua và có giá thành phải chăng. Sự đa dạng này cho phép bạn sáng tạo không giới hạn với các công thức cách nấu canh ngon mùa đông, từ canh chay thanh đạm đến canh mặn đậm đà, phù hợp với khẩu vị của mọi thành viên trong gia đình. Hơn nữa, việc sử dụng các nguyên liệu theo mùa không chỉ đảm bảo độ tươi ngon mà còn giúp món canh có hương vị tự nhiên, hấp dẫn nhất.
Công Thức 1: Canh Cải Thảo Nấu Hàu Thanh Ngọt, Bổ Dưỡng
Món canh cải thảo nấu hàu là một lựa chọn tuyệt vời cho những ngày đông lạnh. Hàu tươi ngọt kết hợp với cải thảo thanh mát và các loại rau củ khác tạo nên một hương vị hài hòa, bổ dưỡng. Đây là một trong những cách nấu canh ngon mùa đông được nhiều người yêu thích bởi sự kết hợp độc đáo và lợi ích sức khỏe vượt trội.
Giá trị dinh dưỡng của hàu và cải thảo trong mùa đông
Hàu là loại hải sản quý giá, được mệnh danh là “viagra tự nhiên” nhờ hàm lượng kẽm dồi dào, có lợi cho sức khỏe sinh lý nam giới. Ngoài ra, hàu còn giàu protein, vitamin E, C, B12, axit béo omega-3 và các khoáng chất như sắt, magie, selen, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện chức năng não bộ, tốt cho tim mạch và làn da. Đặc biệt, trong mùa đông, việc bổ sung hàu giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh từ môi trường.
Cải thảo, loại rau củ phổ biến trong mùa lạnh, lại chứa nhiều vitamin A, C, K, chất xơ và chất chống oxy hóa. Cải thảo có tính mát, giúp thanh nhiệt, giải độc, hỗ trợ tiêu hóa. Khi kết hợp với hàu, cải thảo không chỉ mang lại hương vị thanh ngọt tự nhiên mà còn giúp cân bằng dinh dưỡng, tạo nên một món canh vừa ngon miệng vừa tốt cho sức khỏe. Đây thực sự là một trong những cách nấu canh ngon mùa đông không thể bỏ qua.
Chuẩn bị nguyên liệu cần thiết
Để thực hiện món canh cải thảo nấu hàu thơm ngon, bổ dưỡng, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau:
- Thịt hàu: 200g (chọn hàu tươi, mập, không có mùi lạ)
- Cải thảo: 1/3 cây (khoảng 300-400g, chọn cải non, lá xanh tươi)
- Củ cải trắng: 1/3 củ (khoảng 150-200g)
- Cà rốt: 1/3 củ (khoảng 100g)
- Hành lá: 1 gốc
- Ớt sừng đỏ: 1 quả (tùy chọn, để tạo màu và độ cay nhẹ)
- Ớt sừng xanh: 1 quả (tùy chọn)
- Nước dùng cá cơm: 1.2 lít (có thể thay bằng nước dùng gà hoặc nước lọc nếu không có)
- Dầu mè: 15ml
- Gia vị: 8ml nước tương, 2 tép tỏi băm nhỏ, một ít muối, bột tiêu.
Sơ chế nguyên liệu đúng cách
Việc sơ chế nguyên liệu cẩn thận là yếu tố quan trọng quyết định hương vị và chất lượng món canh.
-
Thịt hàu: Rửa sạch thịt hàu dưới vòi nước chảy nhẹ nhàng để loại bỏ cát và tạp chất. Có thể ngâm hàu với một chút nước cốt chanh hoặc rượu trắng khoảng 5 phút rồi rửa lại để khử mùi tanh hiệu quả. Để ráo nước.
-
Cải thảo: Tách từng lá, rửa sạch dưới vòi nước, đặc biệt chú ý các kẽ lá. Thái cải thảo thành khúc vừa ăn, khoảng 3-4 cm.
-
Củ cải trắng: Gọt vỏ, rửa sạch. Thái củ cải thành lát mỏng hoặc khúc vừa ăn, khoảng 0.5 cm.
-
Cà rốt: Gọt vỏ, rửa sạch, thái sợi hoặc thái lát mỏng.
-
Hành lá, ớt sừng: Rửa sạch. Gốc hành thái nhỏ. Ớt xanh, ớt đỏ thái lát xéo hoặc thái sợi tùy thích.
Các bước thực hiện món canh cải thảo nấu hàu
Sau khi đã chuẩn bị và sơ chế xong nguyên liệu, bạn tiến hành nấu canh theo các bước sau:
- Xào sơ nguyên liệu: Đặt nồi lên bếp, cho dầu mè vào đun nóng. Khi dầu nóng, cho củ cải trắng vào đảo qua khoảng 2-3 phút cho củ cải hơi mềm và dậy mùi thơm. Việc xào sơ củ cải trước giúp món canh có hương vị đậm đà hơn.
Xào sơ củ cải trắng trong nồi với dầu mè, bước đầu tiên cho món canh mùa đông
- Thêm cải thảo: Tiếp đó, cho cải thảo đã thái vào nồi, đảo chung với củ cải trong khoảng 3-5 phút cho cải thảo hơi xẹp xuống và ngấm dầu mè. Không nên xào quá lâu để cải thảo giữ được độ giòn.
Thêm cải thảo vào nồi cùng củ cải, đảo đều để ngấm gia vị
-
Đun nước dùng: Đổ 1.2 lít nước dùng cá cơm (hoặc nước dùng khác) vào nồi. Đun sôi nước dùng, sau đó hạ nhỏ lửa và đun liu riu khoảng 5 phút để các loại rau củ tiết ra vị ngọt tự nhiên, làm cho nước canh thêm đậm đà. Sau 5 phút, thêm nước tương vào, khuấy đều.
-
Thêm hàu và gia vị: Cho tỏi băm, cà rốt thái sợi và thịt hàu vào nồi. Nấu thêm khoảng 2-3 phút. Lưu ý không nấu hàu quá lâu vì hàu sẽ bị dai và mất đi độ ngọt tự nhiên. Hàu chín rất nhanh, chỉ cần thấy thịt hàu săn lại là được.
Thêm tỏi băm, cà rốt và những con hàu tươi ngon vào nồi canh cải thảo
- Hoàn thành: Cuối cùng, thêm ớt xanh, ớt đỏ thái lát và hành lá vào, đun sôi trở lại. Nêm nếm gia vị với một ít muối và bột tiêu cho vừa ăn. Tắt bếp và múc canh ra bát, dùng nóng.
Mẹo nhỏ giúp canh ngon hơn
Để món canh cải thảo nấu hàu của bạn đạt đến độ hoàn hảo, hãy thử áp dụng vài mẹo nhỏ sau:
- Chọn hàu tươi: Hàu tươi là yếu tố quyết định độ ngọt của canh. Nên chọn hàu còn sống, vỏ khép chặt, hoặc hàu đã tách vỏ nhưng còn mọng nước và có mùi biển tự nhiên.
- Nước dùng: Nếu có thời gian, tự nấu nước dùng cá cơm hoặc nước dùng xương gà sẽ giúp canh đậm đà và ngọt tự nhiên hơn nhiều so với nước lọc.
- Không nấu hàu quá lâu: Hàu rất dễ bị dai và teo lại nếu nấu quá chín. Chỉ nên cho hàu vào khi canh gần xong và đun nhanh trong vài phút.
- Thêm gừng: Một lát gừng thái sợi hoặc đập dập khi xào củ cải hoặc cho vào nước dùng cũng giúp món canh dậy mùi thơm, ấm bụng và át đi mùi tanh nhẹ của hàu (nếu có).
Công Thức 2: Canh Sườn Nấu Củ Quả Đậm Đà, Ấm Lòng
Bên cạnh canh hàu, canh sườn nấu củ quả là một lựa chọn kinh điển khác cho cách nấu canh ngon mùa đông. Món canh này không chỉ bổ dưỡng mà còn mang hương vị đậm đà, quen thuộc, phù hợp với mọi bữa cơm gia đình. Thịt sườn mềm ngọt hầm cùng các loại củ quả như khoai tây, cà rốt, bí đỏ… tạo nên một món canh ấm áp, cung cấp đầy đủ năng lượng cho những ngày lạnh giá.
Nguyên liệu chuẩn bị
Để nấu một nồi canh sườn củ quả cho 4-6 người ăn, bạn cần chuẩn bị:
- Sườn non: 500g (chọn sườn có cả nạc và mỡ, chặt khúc vừa ăn)
- Khoai tây: 2 củ (khoảng 300g, gọt vỏ, thái miếng vuông)
- Cà rốt: 1 củ (khoảng 150g, gọt vỏ, thái miếng hoặc tỉa hoa)
- Củ cải trắng: 1 củ (khoảng 200g, gọt vỏ, thái miếng vuông)
- Hành tây: 1/2 củ (lột vỏ, thái múi cau)
- Hành lá, ngò rí: Vừa đủ (thái nhỏ để trang trí)
- Gia vị: Nước mắm, muối, đường, hạt nêm, tiêu, hành tím băm, tỏi băm.
Hướng dẫn sơ chế
Sơ chế kỹ lưỡng giúp loại bỏ mùi hôi của sườn và làm cho nước canh trong, ngon hơn.
- Sườn non: Rửa sạch sườn, chặt miếng vừa ăn. Chần sườn qua nước sôi có pha chút muối khoảng 3-5 phút để loại bỏ tạp chất và mùi hôi. Vớt sườn ra rửa sạch lại với nước lạnh, để ráo. Ướp sườn với 1 muỗng cà phê muối, 1 muỗng cà phê hạt nêm, 1/2 muỗng cà phê tiêu, 1 muỗng canh hành tím băm và 1 muỗng canh tỏi băm. Trộn đều và để thấm khoảng 15-20 phút.
- Khoai tây, cà rốt, củ cải: Gọt vỏ, rửa sạch. Thái khoai tây và củ cải thành miếng vuông cạnh khoảng 2-3 cm. Cà rốt thái miếng hoặc tỉa hoa tùy thích. Ngâm khoai tây vào nước muối loãng để không bị thâm.
- Hành tây: Lột vỏ, thái múi cau.
- Hành lá, ngò rí: Rửa sạch, thái nhỏ.
Cách nấu canh sườn củ quả
Thực hiện theo các bước sau để có nồi canh sườn củ quả thơm ngon đúng điệu:
- Xào sườn: Đặt nồi lên bếp, cho một ít dầu ăn vào. Khi dầu nóng, cho hành tím và tỏi băm còn lại vào phi thơm. Sau đó, cho sườn đã ướp vào xào săn. Xào sườn giúp thịt sườn thơm hơn và giữ được độ ngọt.
- Hầm sườn: Đổ khoảng 1.5-2 lít nước lọc vào nồi sườn. Đun sôi, sau đó hạ nhỏ lửa, hầm sườn khoảng 30-45 phút cho sườn mềm (tùy loại sườn). Nếu có nồi áp suất, thời gian hầm sẽ rút ngắn hơn đáng kể. Trong quá trình hầm, thường xuyên vớt bọt để nước canh trong.
- Thêm củ quả: Khi sườn đã mềm, cho củ cải trắng và cà rốt vào hầm trước khoảng 10-15 phút vì chúng lâu chín hơn khoai tây. Sau đó, cho khoai tây và hành tây vào, tiếp tục hầm thêm khoảng 10-15 phút nữa cho tất cả các loại củ quả đều chín mềm.
- Nêm nếm và hoàn thành: Nêm nếm lại gia vị với nước mắm, muối, đường, hạt nêm cho vừa ăn. Tùy theo khẩu vị, bạn có thể điều chỉnh độ mặn, ngọt. Tắt bếp, múc canh ra bát, rắc hành lá và ngò rí thái nhỏ, thêm chút tiêu xay lên trên để tăng thêm hương vị. Dùng nóng với cơm trắng.
Bí quyết để có nồi canh sườn trong và ngọt
- Chần sườn kỹ: Đây là bước quan trọng nhất để loại bỏ mùi hôi và giúp nước canh trong.
- Vớt bọt thường xuyên: Trong quá trình hầm, bọt nổi lên là do các tạp chất từ thịt. Việc vớt bọt sạch sẽ giúp nước canh trong và đẹp mắt.
- Hầm lửa nhỏ: Hầm sườn và củ quả với lửa nhỏ giúp các nguyên liệu chín đều, mềm hơn và tiết ra vị ngọt tự nhiên vào nước canh.
- Không cho khoai tây quá sớm: Khoai tây dễ bị nát nếu hầm quá lâu, làm đục nước canh. Nên cho khoai tây vào sau cùng, khi sườn và các loại củ khác đã gần chín.
Bí Quyết Chung Để Nấu Canh Ngon Mùa Đông
Để có những món canh ngon mùa đông không chỉ dừng lại ở công thức cụ thể. Có những bí quyết chung áp dụng cho mọi loại canh, giúp bạn nâng tầm hương vị và chất lượng món ăn. Đây là những nguyên tắc vàng mà mọi người nội trợ nên biết.
Lựa chọn nguyên liệu tươi ngon
Chất lượng nguyên liệu là yếu tố hàng đầu quyết định độ ngon của món canh.
- Rau củ: Chọn rau củ tươi, không dập nát, có màu sắc tự nhiên. Rau xanh lá phải còn xanh non, không úa vàng. Củ quả cầm chắc tay, không bị mềm hay có dấu hiệu hư hỏng.
- Thịt, cá, hải sản: Chọn thịt có màu sắc tự nhiên, độ đàn hồi tốt, không có mùi lạ. Cá và hải sản phải còn tươi sống, mắt trong, mang đỏ tươi, thịt săn chắc. Đối với hàu, chọn con còn khép vỏ hoặc thịt hàu mọng nước, không bị khô.
Kỹ thuật nêm nếm gia vị
Nêm nếm là cả một nghệ thuật.
- Nêm từ từ: Luôn nêm nếm gia vị từ từ, từng chút một và nếm thử sau mỗi lần thêm. Thà thiếu còn hơn thừa, vì có thể thêm nhưng khó có thể bớt.
- Cân bằng vị: Mục tiêu là tạo ra sự hài hòa giữa vị mặn, ngọt, chua, cay (nếu có). Nước mắm, muối, đường, hạt nêm là những gia vị cơ bản. Bạn có thể sử dụng thêm bột ngọt (tùy chọn) hoặc các loại gia vị đặc trưng khác để tăng hương vị.
- Nêm cuối cùng: Đối với các nguyên liệu dễ bị nhả nước và thay đổi vị như rau xanh, thường nên nêm nếm gia vị lần cuối trước khi tắt bếp để đảm bảo hương vị tươi ngon nhất.
Thời gian nấu phù hợp
Thời gian nấu đóng vai trò quan trọng để đảm bảo nguyên liệu chín tới mà không bị nát hay mất đi dưỡng chất.
- Thịt và xương: Cần thời gian hầm lâu để mềm và tiết ra chất ngọt. Có thể hầm từ 30 phút đến vài giờ tùy loại thịt và dụng cụ nấu.
- Rau củ: Các loại củ cứng như cà rốt, củ cải cần nấu lâu hơn khoai tây hoặc bí. Rau xanh thì chỉ cần nấu nhanh trong vài phút để giữ độ giòn và màu sắc.
- Hải sản: Hải sản như hàu, tôm, mực chín rất nhanh, chỉ nên cho vào nồi khi canh gần xong và đun sôi lại là được. Nấu quá lâu sẽ khiến chúng bị dai.
Cách bảo quản và hâm nóng
Nếu nấu một lượng canh lớn, việc bảo quản đúng cách sẽ giúp giữ được hương vị và chất lượng.
- Làm nguội: Để canh nguội hoàn toàn trước khi cho vào tủ lạnh. Không để canh nóng vào tủ vì dễ làm hỏng tủ và ảnh hưởng đến các thực phẩm khác.
- Bảo quản: Đổ canh vào hộp kín hoặc bát có nắp đậy, để trong ngăn mát tủ lạnh. Canh có thể bảo quản được 2-3 ngày.
- Hâm nóng: Khi hâm nóng, nên đun sôi lại trên bếp với lửa nhỏ. Tránh hâm đi hâm lại nhiều lần vì sẽ làm giảm hương vị và dinh dưỡng. Nếu muốn ăn phần nhỏ, chỉ múc ra lượng vừa đủ để hâm nóng.
Các Món Canh Ngon Khác Nên Thử Trong Mùa Đông Lạnh Giá
Ngoài canh cải thảo nấu hàu và canh sườn củ quả, còn rất nhiều cách nấu canh ngon mùa đông khác mà bạn có thể khám phá để làm phong phú thêm thực đơn gia đình. Mỗi món canh mang một hương vị đặc trưng, phù hợp với những sở thích và nhu cầu dinh dưỡng khác nhau.
Canh gà hầm hạt sen
Canh gà hầm hạt sen là món canh đại bổ, rất tốt cho sức khỏe, đặc biệt trong những ngày lạnh. Thịt gà mềm ngọt kết hợp với hạt sen bùi bùi, cùng các vị thuốc bắc (nếu có) như táo tàu, kỷ tử, ý dĩ… tạo nên hương vị thơm ngon đặc trưng và công dụng bồi bổ cơ thể, an thần, giúp ngủ ngon. Đây là lựa chọn lý tưởng cho người già, trẻ nhỏ hoặc những người cần phục hồi sức khỏe.
Canh bí đỏ thịt băm
Món canh bí đỏ thịt băm có màu sắc hấp dẫn, hương vị ngọt bùi của bí đỏ hòa quyện cùng thịt băm đậm đà. Bí đỏ giàu vitamin A, tốt cho mắt và hệ miễn dịch, là nguyên liệu tuyệt vời cho mùa đông. Cách nấu đơn giản, nhanh chóng nhưng vẫn đảm bảo dinh dưỡng và hương vị thơm ngon. Canh bí đỏ thịt băm thường được nấu kèm hành lá, ngò rí, và một chút tiêu xay.
Canh chua cá lóc (phiên bản mùa đông)
Mặc dù canh chua thường được coi là món ăn mùa hè, nhưng với một chút biến tấu, canh chua cá lóc vẫn có thể trở thành một món canh ngon mùa đông ấm áp. Thay vì quá nhiều rau làm mát, phiên bản mùa đông có thể tăng cường các nguyên liệu giữ ấm như gừng, sả, ớt và thêm các loại rau củ như bạc hà (dọc mùng), đậu bắp, cà chua, giá đỗ. Vị chua thanh, cay nhẹ của canh cá lóc sẽ làm ấm bụng và kích thích vị giác trong tiết trời lạnh.
Một bát canh cải thảo nấu hàu nóng hổi, thanh ngọt, là lựa chọn hoàn hảo cho bữa tối mùa đông
Với những cách nấu canh ngon mùa đông được chia sẻ trên, hy vọng bạn đã có thêm nhiều ý tưởng để chuẩn bị những bữa ăn ấm áp và bổ dưỡng cho gia đình mình. Từ canh cải thảo nấu hàu thanh ngọt đến canh sườn củ quả đậm đà, mỗi món canh đều mang một hương vị riêng, góp phần làm phong phú thêm ẩm thực ngày đông. Việc nấu ăn không chỉ là việc chuẩn bị thức ăn mà còn là cách thể hiện tình yêu thương và sự quan tâm đến sức khỏe của những người thân yêu. Chúc bạn thành công và có những bữa cơm thật ấm cúng!