Bún riêu là một trong những món ăn truyền thống của ẩm thực Việt Nam, nổi tiếng với hương vị thanh mát, chua dịu, ngọt tự nhiên từ cua đồng và riêu cua béo ngậy. Để có một tô bún riêu ngon đúng điệu, việc nắm vững các bí quyết từ khâu chọn nguyên liệu đến chế biến nước dùng và riêu cua là vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết từng bước, giúp bạn tự tay thực hiện món bún riêu hấp dẫn, mang đậm bản sắc quê hương, làm phong phú thêm bữa ăn gia đình.
Giá Trị Dinh Dưỡng Tuyệt Vời Từ Cua Đồng và Nguyên Liệu Bún Riêu
Cua đồng không chỉ là nguyên liệu chính tạo nên hương vị đặc trưng của món bún riêu mà còn mang lại giá trị dinh dưỡng cao. Trong 100g cua đồng đã bóc mai và yếm, chúng ta tìm thấy khoảng 74.4g nước, 12.3g protein, 3.3g lipid, 2g glucid và 89 calo. Đặc biệt, cua đồng rất giàu khoáng chất với 430mg phốt pho, 4.7mg sắt và các vitamin nhóm B như B1, B2, PP. Đáng chú ý nhất là hàm lượng canxi cực kỳ cao, lên đến 5.040mg trong mỗi 100g cua đồng, đóng vai trò thiết yếu cho xương và răng.
Ngoài ra, cua đồng còn cung cấp 8 trong số 10 loại axit amin thiết yếu mà cơ thể không tự tổng hợp được, bao gồm lysine, methionine, valine, leucine, isoleucine, phenylalanine, threonine và tryptophan. Những axit amin này là nền tảng xây dựng protein, hỗ trợ chức năng cơ bắp, hệ miễn dịch và nhiều quá trình sinh học quan trọng khác. Khi kết hợp với các nguyên liệu khác như đậu phụ, huyết, cà chua và rau sống, món bún riêu không chỉ ngon miệng mà còn trở thành một bữa ăn cân bằng, bổ dưỡng, cung cấp năng lượng và dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.
Cách Chọn Nguyên Liệu Tươi Ngon Cho Món Bún Riêu
Việc lựa chọn nguyên liệu tươi ngon là bước đầu tiên và quan trọng nhất để đảm bảo chất lượng của món bún riêu ngon. Đặc biệt là cua đồng, quyết định trực tiếp đến hương vị và độ béo của riêu.
Chọn Cua Đồng Tươi Sống
Để chọn được cua đồng ngon, bạn nên ưu tiên những con có mai sáng màu, cứng cáp và trơn láng. Dùng ngón tay ấn nhẹ vào phần yếm cua: nếu thấy chắc thịt, không bị lún thì đó là cua béo và nhiều gạch. Ngược lại, nếu yếm mềm, bị lún sâu, cua có thể đã bị ốp, ít thịt và gạch, thậm chí có mùi khai. Tránh mua cua vào khoảng giữa tháng âm lịch vì đây là thời điểm cua đang lột vỏ, thịt sẽ nhão và ít chất. Những ngày đầu và cuối tháng âm lịch thường là lúc cua béo, chắc và thơm ngon nhất.
Lựa Chọn Tôm Khô và Các Nguyên Liệu Khác
Đối với tôm khô, nên chọn loại có màu cam đỏ tự nhiên, thân tôm còn nguyên vẹn, không bị vụn nát, có mùi thơm đặc trưng của tôm, không ẩm mốc. Tôm khô ngon sẽ giúp nước dùng ngọt và riêu cua thơm hơn. Huyết heo cần được chọn loại tươi, có màu đỏ sẫm, không có mùi lạ, đã được hấp chín kỹ. Đậu hũ chiên nên mua loại mới, có màu vàng đều, vỏ ngoài giòn nhẹ, bên trong mềm mịn. Cà chua chín đỏ mọng, vỏ căng bóng, không dập nát sẽ cho màu nước dùng đẹp và vị chua thanh. Bún tươi nên chọn loại sợi dai, trắng trong, không có mùi chua của hóa chất bảo quản.
Công Thức Nấu Bún Riêu Cua Đồng Truyền Thống Đậm Đà
Để có một tô bún riêu ngon đúng chuẩn, cần sự tỉ mỉ trong từng công đoạn. Dưới đây là công thức chi tiết giúp bạn thực hiện món ăn này.
Nguyên Liệu Chuẩn Bị
- Cua đồng: 1 kg
- Tôm khô: 50g
- Huyết heo đã hấp: 500g
- Đậu hũ chiên: 300g (cắt miếng vuông nhỏ)
- Trứng vịt: 4 quả
- Cà chua: 5 trái
- Tỏi xay: 2 muỗng cà phê
- Hành tím xay: 2 muỗng cà phê
- Hành lá: 10g
- Rau sống ăn kèm: Xà lách, giá đỗ, rau muống bào, rau kinh giới, tía tô
- Gia vị: Muối, đường, bột ngọt, mắm tôm, hạt nêm, dầu màu điều, nước mắm ngon, ớt tươi
Các Bước Thực Hiện Chi Tiết
1. Sơ Chế Cua Đồng và Nguyên Liệu Khác
Cà chua sau khi rửa sạch, cắt thành múi cau lớn để khi xào dễ ra màu và không bị nát. Hành lá rửa sạch, phần gốc trắng giữ lại để phi thơm, phần lá xanh cắt nhỏ để trang trí. Huyết heo cắt miếng vừa ăn, sau đó rửa qua nước nóng để loại bỏ tạp chất và mùi tanh.
Tôm khô cần ngâm trong nước ấm khoảng 15-20 phút cho nở mềm, rửa sạch lại và để ráo. Sau đó, giã nhuyễn hoặc xay nhỏ tôm khô, cho thêm 2 quả trứng vịt vào trộn đều. Hỗn hợp này sẽ giúp riêu cua thêm kết dính và thơm hơn.
Bắc chảo lên bếp, cho 2 muỗng canh dầu màu điều vào đun nóng. Khi dầu nóng, cho cà chua đã cắt múi cau vào xào nhanh khoảng 1 phút cho cà chua hơi mềm và ra màu thì tắt bếp, để riêng. Bước này giúp cà chua có màu đẹp và vị ngọt dịu.
Cua đồng là linh hồn của món bún riêu ngon. Cần rửa sạch cua dưới vòi nước chảy nhiều lần để loại bỏ bùn đất. Sau đó, tách mai cua riêng, bỏ yếm và phần phổi cua màu xám. Phần gạch cua trong mai lấy ra để riêng. Phần thân cua còn lại đem xay nhuyễn với một ít muối và nước.
2. Lọc Cua và Chế Biến Riêu Cua Thơm Béo
Phần cua đồng đã xay nhuyễn, bạn cho vào một tô lớn cùng 3 lít nước lạnh và 1 muỗng cà phê muối. Dùng đũa khuấy đều nhẹ nhàng để thịt cua tan ra. Để yên khoảng 15 phút cho thịt cua lắng xuống. Sau đó, từ từ lọc hỗn hợp này qua rây nhiều lần để lấy nước cốt cua trong, bỏ phần xác cua. Đây là bước quan trọng để nước dùng bún riêu không bị lợn cợn.
Nêm vào nước cua đã lọc 3 muỗng cà phê đường, 2 muỗng cà phê muối, 2 muỗng mắm tôm, và ½ muỗng cà phê bột ngọt, khuấy đều cho gia vị tan hết. Tiếp theo, đổ hỗn hợp tôm khô và trứng vịt đã chuẩn bị ở bước trên vào nước cua, khuấy nhẹ nhàng. Hỗn hợp này sẽ tạo thành phần riêu cua nổi lên khi nấu.
Bắc nồi nước cua lên bếp, đun lửa vừa. Khi nước bắt đầu nóng, riêu cua sẽ dần nổi lên thành từng mảng. Lưu ý: Tuyệt đối không khuấy mạnh tay khi riêu cua đang nổi, để riêu kết tảng và không bị nát. Khi riêu cua đã nổi hết lên mặt và đóng thành từng mảng đẹp, dùng vá vớt nhẹ nhàng ra tô, để riêng. Dùng vá ép nhẹ phần riêu trong tô để lọc bỏ bớt nước.
Để riêu cua thêm phần đậm đà, bạn trộn riêu đã vớt với 2 quả trứng vịt còn lại, 1 muỗng canh hành lá cắt nhỏ. Trộn đều rồi múc phần gạch cua đã xào (chuẩn bị ở bước dưới) dàn đều lên mặt riêu. Cho tô riêu vào lò vi sóng quay ở mức trung bình trong 3 phút để trứng chín và riêu cua có màu vàng óng đẹp mắt.
3. Xào Gạch Cua và Nấu Nước Dùng Bún Riêu
Bắc chảo khác lên bếp, cho vào 5 muỗng canh dầu màu điều. Khi dầu nóng, cho hành tím xay và tỏi xay vào phi thơm vàng. Sau đó, đổ phần gạch cua đã tách ra từ mai cua vào xào nhanh trong khoảng 2 phút. Gạch cua xào sẽ giúp nước dùng có màu sắc hấp dẫn và hương vị đặc trưng của cua. Tắt bếp, để riêng.
Sau khi đã vớt hết riêu cua ra khỏi nồi, đổ phần cà chua đã xào vào nồi nước dùng. Nêm nếm lại gia vị gồm 2 muỗng canh nước mắm, 3 muỗng cà phê muối, 1 muỗng cà phê đường, ½ muỗng cà phê bột ngọt. Khuấy nhẹ để gia vị tan đều. Bạn có thể điều chỉnh lượng gia vị cho phù hợp với khẩu vị gia đình. Lưu ý không nêm quá đậm vì khi ăn còn có thêm mắm tôm và các gia vị khác.
Cuối cùng, cho huyết, đậu hũ đã chuẩn bị vào nồi nước dùng. Đun sôi lại một lần nữa, sau đó tắt bếp. Nước dùng bún riêu bây giờ đã có màu đỏ cam hấp dẫn từ gạch cua và cà chua, vị ngọt thanh và hương thơm đặc trưng của riêu cua.
Nước dùng bún riêu hấp dẫnNước dùng bún riêu ngon, đậm đà với giò heo hầm mềm.
4. Trình Bày và Thưởng Thức Món Bún Riêu Cua
Cho bún tươi ra tô. Xếp riêu cua, cà chua, huyết, đậu hũ lên trên. Chan nước dùng nóng hổi ngập tô. Rắc thêm hành lá cắt nhỏ và một ít hành phi thơm. Bạn cũng có thể thêm chả lụa, chả ốc, hoặc thịt bò tái tùy thích để món ăn thêm phong phú.
Khi thưởng thức, vắt thêm một ít chanh hoặc tắc, thêm mắm tôm, ớt xay tùy khẩu vị. Ăn kèm với các loại rau sống như xà lách, giá đỗ, rau muống bào, rau kinh giới, tía tô để món bún riêu ngon thêm phần trọn vẹn. Hương vị chua, cay, mặn, ngọt hòa quyện cùng vị béo của riêu cua và thanh mát của rau sống sẽ tạo nên trải nghiệm ẩm thực khó quên.
Cách Nấu Bún Riêu Nhanh Gọn Với Nguyên Liệu Đóng Hộp
Trong những trường hợp không có điều kiện mua cua đồng tươi hoặc muốn tiết kiệm thời gian, bạn vẫn có thể chế biến món bún riêu thơm ngon với các nguyên liệu đóng hộp sẵn. Mặc dù hương vị có thể không hoàn toàn giống bún riêu cua đồng truyền thống, nhưng vẫn đảm bảo sự hấp dẫn và tiện lợi.
Nguyên Liệu Cần Chuẩn Bị
- Giò heo hoặc xương heo: 1.2 kg
- Trứng gà: 5 quả
- Tôm khô: 40g
- Hành tím: 120g
- Tỏi: 40g
- Gừng: 15g
- Thịt heo xay: 350g
- Cà chua: 500g
- Sốt cà chua: 3 muỗng canh
- Hành lá: 5 cọng
- Tàu hũ chiên: 300g
- Ớt hiểm: 3 trái
- Chanh: 1 trái
- Bún tươi: Lượng vừa đủ
- Gia vị bún riêu cua đóng hộp: 100g
- Gạch cua nấu bún riêu đóng hộp: 100g
- Gia vị: Bột ngọt, đường, mắm tôm, hạt nêm, đường phèn, dầu màu điều, tiêu, nước mắm
- Rau ăn kèm: Rau muống bào, giá đỗ, húng quế, tía tô, kinh giới…
Các Bước Thực Hiện Chi Tiết
1. Sơ Chế Giò Heo và Các Loại Rau Củ
Giò heo rửa sạch, chặt thành từng khúc vừa ăn. Đun sôi một nồi nước, cho giò heo vào cùng 2 củ hành tím cắt lát, 1 lát gừng và ½ muỗng canh muối. Đun sôi khoảng 2 phút để khử mùi hôi và loại bỏ tạp chất. Sau đó, vớt giò heo ra rửa sạch lại dưới vòi nước lạnh.
Tôm khô ngâm nước nóng khoảng 15 phút cho mềm, sau đó rửa sạch và xay nhuyễn. Hành tím và tỏi bóc vỏ, băm nhuyễn. Phần đầu hành lá cắt khúc, lá hành cắt nhỏ. Ớt hiểm băm nhuyễn. Cà chua bổ múi cau lớn, bỏ bớt hạt.
2. Hầm Giò Heo Tạo Nước Dùng Nền
Cho giò heo đã sơ chế vào nồi lớn cùng 10g đường phèn và 4 lít nước lạnh. Đun lửa lớn cho đến khi sôi, sau đó hạ nhỏ lửa và vớt bọt thường xuyên để nước dùng được trong. Hầm liu riu trong khoảng 1 giờ 30 phút cho giò heo mềm rục nhưng vẫn giữ được độ dai.
Để tăng thêm hương thơm cho nước dùng, bạn nướng 3 củ hành tím trên bếp than hoặc bếp ga cho thơm. Hoặc gói hành tím vào giấy bạc và nướng trong lò ở 200°C khoảng 10 phút. Sau khi nướng, lột vỏ và cho vào nồi nước hầm giò.
3. Xử Lý Mắm Tôm và Làm Sốt Cà Chua
Cho 100g mắm tôm vào nồi cùng 600ml nước, đun sôi. Vớt bọt kỹ để loại bỏ cặn, sau đó hạ lửa nấu thêm 10 phút rồi tắt bếp. Để yên cho mắm tôm lắng xuống, chỉ dùng phần nước trong phía trên để nêm vào nước dùng, tránh làm đục hoặc quá mặn.
Bắc chảo lên bếp, cho 1 muỗng canh dầu ăn. Phi thơm hành tím và tỏi băm, sau đó đổ ra chén để riêng. Cho cà chua đã chuẩn bị vào chảo xào nhanh tay. Nêm 1 muỗng cà phê hạt nêm và 1 muỗng cà phê đường, đảo đều cho cà chua mềm và ra màu rồi tắt bếp. Sốt cà chua này sẽ giúp nước dùng có màu đẹp và vị chua dịu tự nhiên.
4. Trộn và Hấp Riêu Cua Nhanh
Trong một tô lớn, cho thịt heo xay, ½ muỗng canh bột ngọt, 2 muỗng canh đường, 1 muỗng cà phê tiêu, 1.5 muỗng canh hành tỏi phi, tôm khô xay, gói gia vị bún riêu cua đóng hộp, gạch cua đóng hộp và 5 quả trứng gà. Trộn đều tất cả các nguyên liệu cho hòa quyện. Đây là phần riêu cua được làm nhanh mà vẫn đảm bảo hương vị.
Trộn riêu cuaCách trộn riêu cua chuẩn bị cho món bún riêu ngon đậm đà.
Quét một lớp dầu ăn mỏng vào khay hấp để chống dính. Đổ khoảng ½ hỗn hợp riêu cua đã trộn vào khay. Hấp cách thủy trong khoảng 15 phút tính từ khi nước sôi. Mở nắp, quét một lớp dầu màu điều lên mặt riêu để tạo màu đẹp. Đậy nắp và hấp thêm 5 phút nữa là riêu chín hoàn toàn. Phần riêu còn lại sẽ được dùng trực tiếp cho vào nồi nước dùng.
5. Hoàn Thiện Nước Dùng Bún Riêu Ngon
Sau 1 giờ 30 phút hầm giò heo, thêm nước sôi vào nồi để đảm bảo đủ 4 lít nước dùng. Vớt giò heo và hành tím nướng ra ngoài. Cho phần nước mắm tôm đã lọc trong vào nồi nước dùng.
Nêm thêm 3 muỗng canh sốt cà chua, múc từng muỗng riêu sống còn lại cho vào nồi (riêu sẽ nổi lên khi sôi), phần cà chua đã xào, 2 muỗng canh dầu màu điều, 3.5 muỗng canh hạt nêm, 50g đường phèn, 3 muỗng canh nước mắm và 1 muỗng canh bột ngọt. Cuối cùng, cho đậu hũ chiên và đầu hành lá vào. Đun sôi trở lại rồi tắt bếp. Nếm nếm lại cho vừa khẩu vị, đảm bảo nước dùng có vị chua thanh, ngọt dịu và đậm đà.
6. Trình Bày và Thưởng Thức Món Ăn
Trụng bún tươi qua nước sôi, cho vào tô. Xếp riêu cua đã hấp, giò heo, đậu hũ chiên và cà chua lên trên. Chan nước dùng nóng hổi vào tô. Rắc thêm hành lá cắt nhỏ và một ít hành phi.
Món bún riêu này sẽ ngon hơn khi ăn kèm với các loại rau sống tươi ngon như rau muống bào, giá đỗ, húng quế, tía tô, kinh giới. Thêm một lát chanh, mắm tôm và ớt băm để tăng thêm hương vị đậm đà, hấp dẫn, tạo nên một tô bún riêu ngon đúng điệu, dù là phiên bản nhanh nhưng vẫn giữ được nét đặc trưng.
Bí Quyết Để Nước Dùng Bún Riêu Thơm Trong và Riêu Cua Nổi Đẹp
Để thực hiện món bún riêu ngon chuẩn vị, có một số bí quyết quan trọng cần được lưu ý, đặc biệt là trong việc chế biến riêu cua và nước dùng.
Làm Sao Để Riêu Cua Nổi và Đóng Mảng Đẹp?
Bí quyết chính là sử dụng cua đồng tươi xay nguyên con và lọc lấy nước cua kỹ lưỡng. Khi nấu nước cua, hãy đun lửa vừa, tuyệt đối không khuấy khi nước bắt đầu nóng và riêu cua đang hình thành. Hãy để riêu tự nổi lên và kết thành mảng tự nhiên. Nếu bạn sử dụng thịt xay kết hợp với trứng, việc thêm gạch cua hoặc tôm khô xay sẽ giúp riêu kết dính tốt hơn và có độ béo ngậy cần thiết. Đây là yếu tố then chốt tạo nên độ hấp dẫn của tô bún riêu.
Vì Sao Nước Dùng Bị Đục Hoặc Có Mùi Tanh?
Nước dùng bún riêu bị đục thường do không lọc kỹ nước cua, còn lẫn xác cua. Việc không vớt bọt kỹ trong quá trình hầm xương (nếu có) hoặc nấu nước cua cũng là nguyên nhân. Mùi tanh có thể xuất hiện nếu cua không tươi, không được sơ chế kỹ, hoặc bạn không sử dụng các nguyên liệu khử mùi và tạo vị thanh như hành nướng, gừng, tôm khô hay cà chua xào. Đảm bảo các bước sơ chế và nấu nước dùng được thực hiện cẩn thận sẽ mang lại hương vị trong trẻo cho món ăn.
Sử Dụng Cua Đóng Hộp Hoặc Gạch Cua Sẵn Có Ngon Không?
Cua đóng hộp hoặc gạch cua sẵn tiện lợi nhưng thường không thể sánh bằng hương vị thơm béo, tự nhiên của cua đồng tươi. Trong trường hợp không có điều kiện sử dụng cua tươi, bạn vẫn có thể dùng các sản phẩm đóng hộp này, nhưng nên kết hợp thêm các nguyên liệu khác như tôm khô xay, thịt xay, hành tỏi phi và cà chua để tăng cường hương vị và độ đậm đà, giúp món bún riêu ngon hơn. Việc kết hợp thông minh sẽ giúp cân bằng hương vị.
Bún Riêu Cua Ăn Kèm Với Gì Ngon Nhất?
Ngoài riêu cua và nước dùng, một tô bún riêu sẽ thêm phần hấp dẫn với nhiều loại topping khác. Bạn có thể cho thêm cà chua xào, huyết heo, đậu hũ chiên, chả lụa, chả tôm, chả cá, hoặc thậm chí là xương/giò heo hầm, ốc luộc. Các gia vị ăn kèm không thể thiếu là chanh hoặc tắc, hành phi, ớt xay và mắm tôm, đôi khi có thể thêm chút nước me để tăng vị chua dịu. Rau sống là thành phần không thể tách rời, bao gồm rau muống bào, kinh giới, giá đỗ, tía tô, xà lách và các loại rau thơm khác, giúp cân bằng hương vị và bổ sung chất xơ.
Với những hướng dẫn chi tiết về cách nấu bún riêu ngon đậm đà từ cua đồng tươi, cùng với phiên bản tiện lợi từ nguyên liệu đóng hộp và các bí quyết nhỏ giúp món ăn hoàn hảo, bạn đã sẵn sàng để trổ tài tại nhà. Hãy khám phá thêm nhiều công thức ẩm thực độc đáo khác tại amthucdocdao.com để làm phong phú thêm sổ tay nấu ăn của bạn.
